De Limburgse gesneuvelden

Fons Sonneville
(Alphonse)

Maastrichtse Gevelstenen

Zoals uit het onderstaande blijkt, was Fons Sonneville geen communist, maar werkte wel met communisten samen. Daarom werd hij door de nazi’s als zodanig beschouwd en behandeld. Dat heeft hem het leven gekost.
Hij was bij zijn huwelijk op 4 augustus 1906 kantoorbediende/ fabrieksopzichter, 1933 bij het huwelijk van een van zijn dochters als koopman geregistreerd.
Hij was vertegenwoordiger in wijnen en had daarom veel Franse contacten.
Sonneville is een politiek bevlogen man. Tijdens de verkiezingen voor de Provinciale Staten van 1927, stelt Sonneville zich verkiesbaar voor de Vrijzinnige Democratische Bond (VDB), hij wordt niet verkozen. De VDB is een progressieve liberale partij en verzet zich fel tegen het fascisme, nationaalsocialisme en de maatschappelijke invloeden van de Katholieke Kerk in die tijd.
In december 1931 stelt Sonneville zich kandidaat voor de Afdeling Kleinbedrijf bij de Kamer van Koophandel en Fabrieken; hij wordt gekozen. Op 15 maart 1933 stelt Sonneville zich weer verkiesbaar nu voor de Tweede Kamerverkiezingen van 26 april 1933 namens de Algemene Democratische Unie (ADU) samen met W.A. Kalse uit Maastricht; ze worden niet gekozen.
Onder invloed van het toenemende fascisme werken hij en zijn vrienden samen met radicale socialisten en communisten. Dit valt al voor de bezetting op en hij wordt door de latere Maastrichtse NSB-inspecteur van politie George Seelen op zijn beruchte “Lijst van 15” anti-Duitse personen gezet, gemaakt voor de Duitse Abwehr (de contraspionagedienst). Sonneville wordt door Seelen verdacht gedurende de Eerste Wereldoorlog voor de Britse en Belgische inlichtingendiensten en naderhand voor een Franse inlichtingendienst te hebben gewerkt.
De bovenstaande gegevens zijn alle afkomstig van zijn korte biografie op struikelsteentjes-maastricht.nl [1]
Het hieronder volgende is afkomstig uit Het verborgen front van Fred Cammaert. [2]
Hij was propagandist van de Vereniging van Vrienden van de Sovjetunie (V.V.S.U.), medeoprichter van de Maastrichtse Culturele Filmliga. De Liga stelde zich ten doel de negatieve beeldvorming van de Sovjetunie te corrigeren door Russische (propaganda)films te vertonen en te waarschuwen tegen het fascisme. [2 pp.978ff]
Gearresteerd op 10 mei 1940 wegens anti-Duitse gezindheid. Kwam op 27 maart 1941 weer vrij, maar zijn verdere doen en laten werd nauwlettend in de gaten gehouden. Werkte sindsdien mee aan de verspreiding van De Vonk, de Limburgse editie van De Waarheid. [2 p.993]
Op 25 juni 1942 sloeg de SiPo in samenwerking met de Ordnungspolizei opnieuw toe en arresteerde tenminste 27 verspreiders van De Vonk, waaronder Sonneville. [2 p.997]

In zijn dossier bij de OGS ligt een krantenknipsel uit het Maastrichtse dagblad De Limburger van donderdag 30 november 1961 onder de titel Op 9 december te Loenen (Veluwe) – Herbegrafenis van in Dachau omgekomen Maastrichtenaar. Daarin staat onder andere het volgende:
De heer Sonneville, die in Maastricht en ook daarbuiten bekendheid genoot bij velen, werd in het voorjaar van 1942 in zijn woning aan de Duitse Poort te Maastricht gearresteerd op grond van een herhaaldelijk door hem getoonde antipathie jegens de bezettende macht en diens Nederlandse trawanten. Hij werd overgebracht naar het kamp Amersfoort en vandaar naar Buchenwald en het vernietigingskamp Natzweiler in Elzas. Bij het naderen van de geallieerde troepen werd de heer Sonneville samen met andere gevangenen op transport gesteld naar Dachau, waar hij de zon der bevrijding niet heeft mogen zien opgaan.
Zijn stoffelijk overschot behoorde tot de ongeveer drieduizend lijken welke de Amerikanen bij hun komst te Dachau aantroffen en in een massagraf primitief begroeven.
Onlangs is het mogelijk gebleken een aantal lijken te identificeren. Daartoe behoorden die van tien Nederlanders, onder wie de Maastrichtenaar Alphons Sonneville. Op 7 en 8 december worden te Loenen de stoffelijke resten teraardebesteld van negentien Nederlanders, die in massagraven van, andere voormalige kampen geïdentificeerd konden worden. [3]

Er ligt een struikelsteentje voor Fons Sonneville, Duitsepoort 32, 6221 GD Maastricht [4]
Alphonse ( Fons ) Sonneville staat op de Erelijst 1940-1945 van de Staten-Generaal. [5]
Herbegraven op het Nationaal Ereveld in Loenen, graf E 341 [6]

Voetnoten

1. struikelsteentjes-maastricht.nl Korte biografie
2. Dr. F. Cammaert, Het Verborgen Front – Geschiedenis van de georganiseerde illegaliteit in de provincie Limburg tijdens de Tweede Wereldoorlog. Doctorale scriptie 1994, Groningen
   10. De C.P.N. en de illegaliteit
3. Archief Oorlogsgravenstichting (@ Nationaal archief), Dossier Fons Sonneville • #26
4. Struikelsteentje Fons Sonneville Duitsepoort 32, 6221 GD Maastricht
5. Erelijst 1940-1945
6. Nationaal Ereveld Loenen
   oorlogsgravenstichting.nl • 4en5mei.nl, oorlogsmonumenten
   Wikipedia • Nederlands • Deutsch
7. Oorlogsgravenstichting.nl